Εξωσωματική Γονιμοποίηση & Ψυχολογία

Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελεί την πλέον διαδεδομένη τεχνική ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, κατά την οποία η γονιμοποίηση των ωαρίων από τα σπερματοζωάρια πραγματοποιείται σε ειδικό εμβρυολογικό εργαστήριο. Από το 1978, οπόταν και γεννήθηκε το πρώτο παιδί εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Αγγλία, χιλιάδες ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας έχουν καταφύγει σε αυτήν τη μέθοδο και έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδί.

Σε πολλές περιπτώσεις χρειάζεται να γίνουν αρκετές προσπάθειες μέχρι να υπάρξει ένα θετικό αποτέλεσμα. Το ποσοστό επιτυχίας εξαρτάται κυρίως από την αιτία της υπογονιμότητας, αλλά επηρεάζεται και από διάφορους άλλους παράγοντες. Μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε κάποια χρόνια πριν, τόνισε ότι συνήθως δίνεται έμφαση στην ηλικία της γυναίκας και στο πώς το στρες που σχετίζεται με το θέμα της υπογονιμότητας, τη θεραπεία και τη σχέση μεταξύ των δύο συντρόφων επηρεάζει τα αποτελέσματα. Σε συνδυασμό με τα παραπάνω, σημαντικό ρόλο παίζουν, όμως, και κάποια αρνητικά γεγονότα στη ζωή της γυναίκας, που δε σχετίζονται με το ζήτημα της γονιμότητας, τα οποία στη συνέχεια επηρεάζουν, είτε έμμεσα είτε άμεσα, αρνητικά τα αποτελέσματα της θεραπείας, σύμφωνα πάντα με την έρευνα αυτή (Yilmaz και συν., 2015).

Εκ των πραγμάτων, η εξωσωματική γονιμοποίηση, κυρίως όταν συνοδεύεται από αποτυχημένες προσπάθειες, αποτελεί μία αγχωτική διαδικασία, τόσο για μια γυναίκα όσο και για τον σύντροφό της, που κάνουν από κοινού μία τέτοια προσπάθεια. Αναπόφευκτο επακόλουθο μίας αποτυχίας στην επιθυμία ενός ζευγαριού να κάνει παιδί είναι η απογοήτευση και σε πολλές περιπτώσεις η έλλειψη ικανοποίησης από τη μεταξύ τους σχέση. Συγκεκριμένα, με βάση μία μελέτη των Smith και συν. (2015), γυναίκες που βρίσκονται ή που έχουν ήδη ολοκληρώσει μία προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης παρουσιάζουν μειωμένο σεξουαλικό ενδιαφέρον και μειωμένα επίπεδα ικανοποίησης, κάτι που επηρεάζει όχι μόνο τη σχέση με τον σύντροφο τους, αλλά και τη γενικότερη ποιότητα ζωής τους.

Αυτό που ισχύει σε γενικές γραμμές είναι ότι σε μία τέτοια περίπτωση η γυναίκα είναι αυτή που εμπλέκεται πιο άμεσα στην επώδυνη αυτή διαδικασία, γι’ αυτό και η προσοχή στρέφεται κυρίως στην γυναικεία ψυχολογία, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι ο σύντροφός της δεν βιώνει παρόμοια συναισθήματα με αυτήν. Φαίνεται για παράδειγμα ότι και τα δύο φύλα παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα καταθλιπτικής διάθεσης πριν από την έναρξη της θεραπείας, τα όποια αυξάνονται όλο και περισσότερο στην πορεία, αν και οι γυναίκες διακατέχονται, κατά τη διάρκεια αυτή, από υψηλότερα επίπεδα αγωνίας και φόβου (Ying και συν., 2016).

Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι αυτό που εντείνει την ανησυχία στις γυναίκες δεν είναι τόσο η βίωση μίας τέτοιας δοκιμασίας, όσο ο φόβος της αποτυχίας απόκτησης ενός παιδιού. Αντιθέτως, οι άντρες ανησυχούν για την υγεία των συντρόφων τους, καθώς επίσης και για τη διατήρηση της μεταξύ τους σχέσης περισσότερο από ότι για ένα αρνητικό αποτέλεσμα (Schaller και συν., 2016).

Καθώς η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελεί μία διαδικασία που αφορά εξίσου τα δύο μέλη μίας σχέσης, είναι αναγκαίο να αποτελεί κοινή απόφαση και να γίνεται μία κοινή προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου. Είτε η κατάληξη είναι επιτυχημένη είτε όχι, το ψυχικό άγχος και για τους δύο συντρόφους, καθ’ όλη τη διάρκεια, είναι αυξημένο με αποτέλεσμα η μεταξύ τους σχέση να δοκιμάζεται σε μεγάλο βαθμό. Είναι, επομένως, απαραίτητο να υπάρχει αμοιβαία συμπαράσταση, που θα μπορέσει να λειτουργήσει προστατευτικά στη σχέση ακόμη και σε μία ενδεχόμενη αποτυχία.

Βιβλιογραφία

• Schaller, M. A., Griesinger, G., & Banz-Jansen, C. (2016). Women show a higher level of anxiety during IVF treatment than men and hold different concerns: a cohort study. Archives of gynecology and obstetrics, 293(5), 1137-1145.
• Smith, N. K., Madeira, J., & Millard, H. R. (2015). Sexual function and fertility quality of life in women using in vitro fertilization. The journal of sexual medicine, 12(4), 985-993.
• Yilmaz, N., Kahyaoglu, İ., İnal, H. A., Görkem, Ü., Devran, A., & Mollamahmutoglu, L. (2015). Negative life events have detrimental effects on in-vitro fertlization outcome. Human Fertility, 18(3), 220-224.
• Ying, L., Wu, L. H., & Loke, A. Y. (2016). Gender differences in emotional reactions to in vitro fertilization treatment: a systematic review.Journal of assisted reproduction and genetics, 33(2), 167-179.